Skip This
Navigation
  • मुख्य कलम
  • हाम्रो बारेमा
  • प्रदेश समाचार
    • प्रदेश न. १
    • प्रदेश न. २
    • प्रदेश न. ३
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश न. ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • समाचार
    • अर्थ
    • शिक्षा/स्वास्थ्य
    • बिज्ञान/प्रविधि
    • कला/साहित्य
    • राजनीति
    • अपराध
    • मनोरन्जन
    • समाज
    • घटना/दुर्घटना
    • राष्ट्रिय समाचार
  • खेलकुद
  • अन्य
    • बिश्व पत्रपत्रिका
    • रोचक कुरा
    • अन्र्तवार्ता
    • बौद्धिक कलम
  • सम्पादकको कलम
  • कोरोना कलम
  • मध्यनेपाल बिषेष
  • ग्यालरी
    • फोटो ग्यालरी
    • भिडियो ग्यालरी
  • स्थानीय
    • चितवन बिषेष
    • नवलपुर बिषेष
शनिवार, बैशाख ४, २०७८ ०७:५३:१४ युनिकोड
  • मुख्य कलम
  • हाम्रो बारेमा
  • प्रदेश समाचार
    • प्रदेश न. १
    • प्रदेश न. २
    • प्रदेश न. ३
    • गण्डकी प्रदेश
    • प्रदेश न. ५
    • कर्णाली प्रदेश
    • सुदूरपश्चिम प्रदेश
  • समाचार
    • अर्थ
    • शिक्षा/स्वास्थ्य
    • बिज्ञान/प्रविधि
    • कला/साहित्य
    • राजनीति
    • अपराध
    • मनोरन्जन
    • समाज
    • घटना/दुर्घटना
    • राष्ट्रिय समाचार
  • खेलकुद
  • अन्य
    • बिश्व पत्रपत्रिका
    • रोचक कुरा
    • अन्र्तवार्ता
    • बौद्धिक कलम
  • सम्पादकको कलम
  • कोरोना कलम
  • मध्यनेपाल बिषेष
  • ग्यालरी
    • फोटो ग्यालरी
    • भिडियो ग्यालरी
  • स्थानीय
    • चितवन बिषेष
    • नवलपुर बिषेष
पासाङ ल्हामु शेर्पा स्मृति कप भलिबल प्रतियोगिता हुँदै
बर्डफ्लुको मारमा परेका किसानलाई क्षतिपूर्ति
कोटेश्वरदेखि जडीबुटीसम्मको सडक निर्माण छिट्टै सकिने
राणाको उत्कृष्ट ब्याटिङमा हैदराबादलाई बलियो लक्ष्य
शिवपूरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्जको डढेलो नियन्त्रणमा
आज घोडेजात्रा पर्व मनाइँदै
बेलायतमा कोरोना संक्रमणबाट पछिल्लो २४ घन्टामा थप ४० जनाको मृत्यु
साउदीद्वारा ‘देशद्रोह’ को आरोपमा तीन सैनिकलाई मृत्युदण्ड
नेपालमा गैँडाको संख्या ७५२, छ बर्षमा एक सय सात गैँडा बढे
बौद्धिक कलम
  • Home
  • बौद्धिक कलम
  • मुलुकमा युवा नेतृत्वको बहस र आबश्यकता
मुलुकमा युवा नेतृत्वको बहस र आबश्यकता
64x64
बुधवार, मंसिर २४, २०७७ अरुणेश्वर खनाल

मुलुकमा यती बेला युवा नेतृत्वको आबश्यकता र औचित्य माथी बहस भइरहेको छ । विश्वका कतिपय देशमा ४० नकटेका युवाहरुले देशको वागडोर सम्हालिरहेको सन्र्दभमा हाम्रो देशमा पनि युवा नेतृत्वको आबश्यकतामाथी बहस सुरु हुनुलाई सुखद् मान्नु पर्छ । हुन त यस्तो बहस पहिले पनि नभएको होईन धेरै पटक युवाले देशको नेतृत्व गर्नु पर्छ भन्ने बारेमा बहस भएको छ । तर पनि पछिल्लो केहि दशक यता लगातार हाम्रो मुलुकमा ६० कटेका मानिसहरुले नेतृत्व गरिरहेका छन् । त्यसकारण पनि बेला बेलामा युवा नेतृत्वको आबश्यकता माथी बहस हुँदैं आएको छ ।


यतीबेला देशका प्रमुख दुई दल नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी(नेकपा) र नेपाली काँग्रेस भित्र पनि युवा नेतृत्वको आबश्यकता बारे छलफल सुरु भएको छ । आन्तरिक विवादमा फसेको सत्तारुढ दल नेकपाका अध्यक्ष एवम् प्रधानमन्त्री ओलीले सचिवालय बैठकमा नयाँ पुस्तालाई नेतृत्व हस्तान्तरण गर्न आफु तयार रहेको बताएपछि नेकपा भित्र एक किसिमको तरङ्ग उत्पन्न भएको छ । त्यसले देशका आम युवाहरुमा एक प्रकारको आशाको संचार पनि भएको छ । भलै प्रधानमन्त्रीले आफ्ना दलका अन्य नेताको सेखी झार्नका लागि युवा नेतृत्वको प्रस्ताव गरेका हुन् तर पनि यसले एउटा बहस चाहिँ सुरु भएको कुरालाई नकार्न सकिदैन । प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाली काँग्रेस यती बेला महाधिवेशन गर्ने तयारीमा जुटेको छ । महाधिवेशनको तयारी सुरु भएसंगै काँग्रेस भित्र पनि युवा नेतृत्वको बहस जोडतोडले उठिरहेको छ । यसको मतलव त्याहाँ पनि नयाँ पुस्तालाई अब नेतृत्व हस्तान्तरण गर्नु पर्छ भन्ने बहस सुरु भएको छ । नेपाली काँग्रेसमा आशा लाग्दा युवा नेताहरु छन् , उनिहरुले हिम्तका साथ सबैलाई साथ लिएर अघि बढे भने नेतृत्व युवाको हातमा आउन सक्छ । अहिले देशभरिनै काँग्रेस भित्र युवा नेतृत्वको पक्षमा बहस सुरु हुनु सुखद् कुरा हो ।

हाम्रो देशमा युवा नेतृत्वको परिभाषा व्यक्ती र दल पिच्छे फरक फरक छन् । राजनैतिक दलहरुले आफु अनुकुल हुने गरि युवा नेताको परिभाषा गर्ने कुरा तँपाइ हामीलाइ थाहा भएकै कुरा हो । तर सामान्य अर्थमा भन्नु पर्दा बाल्यावस्था पार गरिसकेका र प्रौढावस्थामा पुगिनसकेका समूहका व्यक्तिलाई युवा भनिन्छ । यो समुहका मानिसहरु बढी सिर्जनशिल हुन्छन् र राष्ट्रका लागि योगदान गर्न सक्छन् भन्ने आम मान्यता छ । यसको अर्थ अहिले नेतृत्व गरिरहेका पुस्ताले राष्ट्रका लागि केहि गरेनन् भन्ने होईन , उनिहरुले राष्ट्रका लागि ठुलो योगदान पु¥याएका छन् । उनिहरुकै कारण आज हामी एक स्वतन्त्र देशको स्वतन्त्र नागरिक भएर बाच्न पाएका छौं । यसका लागि उहाँहरु सधै सम्मानित हुनुहुन्छ । उनिहरुको योगदानको कदर गर्दै ससम्मान अब नेतृत्व युवा पुस्ताले लिनु पर्छ र अहिले नेतृत्व गरिरहेको पुस्तालाई सम्मानसाथ एउटा सल्लाहकारको रुपमा राख्नु पर्छ भन्ने भनाई हो । एउटा युवा भित्र राष्ट्रको भविष्य, वर्तमानका साझेदार तथा समृद्धिको अग्रसंवाहक बन्ने सामर्थ्य लुकेको हुन्छ । युवा भित्र भएको अथाह उर्जालाई यतीकै खेर जान दिनु हुँदैन । यो उर्जाको सदुपयोग राज्यले गर्नुपर्छ । त्यस कारण पनि युवा नेतृत्वको बहस सुरु भएको हो ।


नेपालको राष्ट्रिय युवा नीति, राष्ट्रिय युवा परिषद् ऐन २०७२ को परिभाषामा १६ देखि ४० बर्षको वर्ग युवा मानिन्छ । नेपालमा ०६८ को जनगणना अनुसार १६ देखि ४० वर्षको संख्या ४०.३५ प्रतिशत (१ करोड सात लाख) रहेको छ । तर पनि पछिल्लो केही दशक यता युवाहरुले मुलुकको नेतृत्व गर्न पाएका छैनन् । केहि अपवाद बाहेकलाई छाडेर हेर्ने हो भने युवाहरुको समय खाली नेताका कुरा सुन्ने , उनिहरुको पछि लाग्ने र जिउहजुरीमा बित्ने गरेको छ । मुलुकले युवाहरुको सिर्जनशिलता , उर्जा र भिजनलाइ सदुपयोग गर्न सकेको छैन । यो यतीकै खेर गईरहेको छ ।


त्यसो भए के हाम्रो देशमा नेतृत्व गर्न लायक युवा नेतानै छैनन् त ? के युवाहरुले आज सम्म अबसरनै नपाएका हुन् त ? त्यसो पनि होईन , सत्तारुढ दल भित्र र प्रतिपक्षी काँग्रेस भित्र यस्ता प्रशस्त संभावना बोकेका युवा नेताहरु छन् । जसलाइ हामीले नजिकबाट नियाली रहेका छौं , उनिहरु सांसद भएका छन् , मन्त्री भएका पनि छन् तर महत्वपुर्ण निर्णायक तहमा उनिहरु पुग्न नसक्दा समस्या उत्पन्न भएको छ । कुनै राजनितिक दल बिषेष भन्दा पनि युवाहरुले अब जर्वजस्त नेतृत्वका लागि हस्तक्षेप गर्नुपर्छ भन्ने कुरा हो ।


युवाहरुले नेपालमा अबसरनै नपाएको पनि होईन उप–निर्वाचन बाहेकको नतिजा हेर्दा स्थानीय तहमा ३९.६४ प्रतिशत (मेयर १७.७४ प्रतिशत, उपमेयर ३७.८८ प्रतिशत गापा अध्यक्ष २४.३४ प्रतिशत उपाध्यक्ष ५१.५२ प्रतिशत), प्रदेश तहमा २३.६३ र राष्ट्रिय सभा ६.७७ प्रतिशत, संघिय संसदमा १३.०९ प्रतिशत युवाको प्रतिनिधित्व हेर्ने हो भने राष्ट्रिय सभा बाहेक अन्यमा सहभागिताको दृष्टीकोणले निराश हुनु पर्ने ठाउँ छैन । हो यही उत्साहलाइ कायम राख्दै अब युवाले मुलुकको प्रम्ख शाशकीय वागडोर सम्हाल्ने तर्फ अघि बढ्न आबश्यक देखिन्छ । अझै पनि राज्यको नीति निर्माण र निर्णय प्रक्रियामा युवाको सहभागीता सुनिश्चित हुन सकिरहेको छैन ।


हुनत अहिलेको युवा पछि गएर बृद्ध हुन्छ , त्यो बेला फेरी त्यो बेलाको युवाले नेतृत्व लिन पर्छ । अविछिन्न उत्तराधिकारी वाला शाशन व्यवस्थामा योग्य शाशक निर्माण हुन धेरै समय लाग्न सक्छ त्यसकारण अहिले देखिनै युवाहरुलाइ नेतृत्व हस्तान्तरण गरियो भने त्यसले पुस्तौ सम्म एउटा राम्रो अभ्यासको जग बसाल्न सक्छ । यती कुरालाइ हरेक राजनैतिक दलले बुझ्न आबश्यक छ । युवा नरहेको, वृद्ध नभएको कोही पनि छैन तर सवाल हामी त्यो समयमा रहँदा भावी पुस्तालाई के सन्देश दियौँ भन्ने हो। युवा भनेको सबैको साझा नै हो , चाहे उ जुनसुकै पार्टीको, विचारको किन नहोस् । एउटा युवाले बोक्ने एजेण्डा सिंगो देशसँग जोडिएको हुनु पर्छ, सीमित स्वार्थ पाल्ने व्यक्तिले युवालाई एजेण्डा बनायो भने त्यसले नाफा र घाटामा हिसाव गर्न थाल्छ जसले गर्दा युवा शब्दमा व्यपार सुरु गर्छ । त्यसकारण यस्ता स्वार्थ जोडिएका मानिसहरु संग युवाहरु सचेत हुन आबश्यक छ । युवालाइ प्रयोग गरेर कयौ नराम्रा काम भएका दृष्तान्ट हामी सामु छन् । यस तर्फ युवा सचेत हुन आबश्यक छ । युवालाई राज्य सञ्चालन प्रकृयामा समावेश गर्न नसके राष्ट्रले उनीहरुको उर्जा र प्रतिभाबाट लाभ लिनुको सट्टा कुलत, विकृति, द्वन्द्व र अस्थिरताको सामना गर्नुपर्छ ।


हाम्रो मुलुकको अहिलेको जल्दो बल्दो समस्या भनेको युवाहरु विदेश पलायन हुनु हो । देशको सबै भन्दा बढी सक्रिय, उर्जावान र गतिशील समूह यसरी विदेश पलायन हुँदा यसले मुलुकलाइृ कती घाटा पुर्याएको होला यसको कुनै लेखा जोखा नै छैन । हुन त टन्न रेमिट्यान्स आएको छ भनेर हामी मख्ख हौंला तर क्षणीक मात्र हो , केहि समय मात्र रहन्छ । अहिले कोभिडको महामारकिा बेलामा लाखौ मानिसहरु रोजगार विहिन भएर घर फर्कीय । त्यसकारण यो चुनौतीलाइ सामना गर्दै मुलुकमानै रोजगार सिर्जना गर्नु सबैभन्दा बढी चुनौतकिो बिषय हो । वर्षेनी ५ लाख ३८ हजार युवाहरू रोजगारीका लागि विदेशिने गरेको तथ्यांक छ । यो दर प्रतिदिन १ हजार ५ सयको हाराहारीमा हुन आउछ । अहिलेको पुस्ताको नेतृत्वबाट तत्काल यस्ता समस्याको समाधान हुने छाँट देखिदैंन तसर्थ यसका लागि पनि युवा नेतृत्व स्थापित हुन आबश्यक छ । युवाहरुलाई स्वरोजगार बनाइ देशमानै राख्न सकियो भने मात्र देशको सम्बृद्धी संभव छ । देशको सम्बृद्धीको ठुला ठुला गफ गर्ने तर त्यस तर्फ सिन्को पनि नभाच्ने प्रवृत्तीले देश उँभो लाग्दैन । यसका लागि क्षमता , उर्जा र दृष्टीकोण सहितको युवा नेतृत्वको आबश्कता छ ।
युवा अबस्थाको उमेर भनेको सधै रहिरहने अबस्था पनि होईन । यो जिवनमा एक पटक प्राप्त गरिन्छ । यही समयको सहि सदुपयोग युवाले गर्नु पर्दछ । युवा भित्रको सिर्जनशिलता , जोश , जाँगर र क्षमतालाइ राज्यले उपयोग गर्न पाउनु पर्दछ । यसका लागि छुट्टै निति बन्न आबश्यक छ । यसका लािग पनि राज्यको निर्णायक तहमा युवाको सहभागिता आवश्यकता पर्दछ ।


हाम्रो पुस्ताको अघि कयौ चुनौतीहरु छन् । यस्ता चुनौतीहरुलाई क्रमैसंग समाधान गर्दै लैजानु पर्ने आबश्यकता छ । इसता चुनौतरिुको सामना गर्न बर्तमानमा भउको युवाको पोजिसनले सक्दैन । यसकारण अब राज्यका हरेक निकायहरुमा युवा सहभागिताको आबश्यकता छ । एकै किसमको उमेर समुहको मान्छेले लामो समय शाशन गरिरहँदा देश कुन अबस्थामा छ भनने कुरा छर्लङ्ग छ । त्यसकारण अब युवालाइ नेतृत्व दिन ढिला गर्नु हुन्न । अहिलेको युवा पुस्ताले मात्र हरेक समुदायका व्यक्तीहरुको आवाजलाइृ प्रतिनिधत्व गर्न सक्छन् । उनिहरु संग समस्याहरको समाधान गर्ने जोश र जाँगर संगसंगै योजना र दृष्टीकोण पनि छ । यस तर्फ अब सबैले ध्यान दिन आबश्यक छ ।


अन्त्यमा, अहिले देशमा चलिरहेको युवा नेतृत्वको बहसलाई एउटा सार्थक निष्कर्षमा पु¥याउन आबश्यक छ । यसका लागि सबै बिचार बोक्ने युवाहरु एकजुट हुन आबश्यक छ । नितिगत रुपमानै युवा सहभागिताको सुनिश्चितता हुन सके मात्र सबैको पालो आउने हो । त्यसकारण राज्यका महत्वपुर्ण निर्णायक तहहरुमा युवा नेतृत्व सहभागिताको नितिगत व्यवस्था गर्न तर्फ लागौं । यसो गर्न सकियो भने मात्र हामीले खोजे जस्तो सहभागिताको ग्यारेण्टी होला । युवाहरुनै एक आपसमा फुटेर अघि बढ्दा यसले हाम्रो पुस्ताको युवालाइ मात्र घाटा गर्दैन , भविष्यको पुस्तालाइ समेत यसले असर गर्छ । भोली हाम्रो छोरा छोरीको पुस्ताले हामीलाई नधिकारुन् त्यसकारण पनि अहिले एकजुट भएर युवा नेतृत्व स्थापित गर्न लागौं ।


( लेखक जेसी अरुणेश्वर खनाल नेपाल जेसीजका पुर्व राष्ट्रीय महासचिव र पुर्व राष्ट्रीय कार्यकारिणी उपाध्यक्ष हुन् )


प्रकाशित मिति: बुधवार, मंसिर २४, २०७७, १२:५०:००
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
थप समाचार
उद्यमशिलताको विकास , युवा र जेसीज
प्रतिनिधि सभा विघटन हुनै सक्दैन, हल्ला षड्यन्त्र मात्र !
कोरोनालाई छिट्टै जित्नु , ह्याप्पी बर्थ डे छोरी !!
मेरो घरको सबै ढोका बन्द भएको दिन....
नयाँ कलम
पासाङ ल्हामु शेर्पा स्मृति कप भलिबल प्रतियोगिता हुँदै सोमवार, चैत्र ३०, २०७७
बर्डफ्लुको मारमा परेका किसानलाई क्षतिपूर्ति
कोटेश्वरदेखि जडीबुटीसम्मको सडक निर्माण छिट्टै सकिने
राणाको उत्कृष्ट ब्याटिङमा हैदराबादलाई बलियो लक्ष्य
शिवपूरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्जको डढेलो नियन्त्रणमा
आज घोडेजात्रा पर्व मनाइँदै
बेलायतमा कोरोना संक्रमणबाट पछिल्लो २४ घन्टामा थप ४० जनाको मृत्यु
साउदीद्वारा ‘देशद्रोह’ को आरोपमा तीन सैनिकलाई मृत्युदण्ड
नेपालमा गैँडाको संख्या ७५२, छ बर्षमा एक सय सात गैँडा बढे
समाचार
कूलपूजाका परिवार सवार जीप खोलामा खस्यो, १४ जनाको मृत्यु मंगलबार, मंसिर १७, २०७६
अर्थ
बर्डफ्लुको मारमा परेका किसानलाई क्षतिपूर्ति सोमवार, चैत्र ३०, २०७७
कोटेश्वरदेखि जडीबुटीसम्मको सडक निर्माण छिट्टै सकिने सोमवार, चैत्र ३०, २०७७
नेप्सेमा ६३ अङ्कको वृद्धि, लघुवित्तका लगानीकर्ताले कमाए आइतवार, चैत्र ८, २०७७
शिक्षा/स्वास्थ्य
बेलायतमा कोरोना संक्रमणबाट पछिल्लो २४ घन्टामा थप ४० जनाको मृत्यु
कोरोना फैलिने त्रास : उपत्यकाका तीन वटै जिल्लामा उच्च सतर्कता अपनाउन थालियो
१०० वर्षका छविलालले लगाए कोरोनाविरुद्धको खोप
सम्पर्क ठेगाना

सायरा मिडिया एण्ड ईभेण्ट्स प्रा.लि द्वारा प्रकाशित सत्यकलम डिजिटल पत्रीका


सुचना तथा प्रसारण बिभाग दर्ता नम्बर: १६६६
अध्यक्ष एबम् प्रबन्ध निर्देशक : रमेश बस्ताकोटी
सम्पादक : शालिकराम कोईराला
भाषा सम्पादक : किशोर काफ्ले
बजार ब्यबस्थापक : प्रदीप अधिकारी ( चितवन) शालिकराम भट्टराई ( नवलपुर)

मुख्य कार्यालय : भरतपुर-१० दिपेन्द्रचोक चितवन
कर्पोरेट कार्यालय: कावासोती- ३ , नवलपुर ( कुमारवर्ती क्याम्पस अगाडि)
सम्पर्क नम्बर : ९८५७०४०३१९ , ९८७५७०४१४८५, ९८५५०६१६४८
ईमेल : [email protected] [email protected]
ट्रेण्डिङ
  • #नेविसंघ विवाद
  • #विश्वकप क्रिकेट लिग–२
  • #रंगशालामा महायज्ञ
  • #नवलपुरको नमुना सदरमुकाम
  • #प्रजातन्त्र दिवस बिशेष
मेनु
  • समाचार
  • खेलकुद
  • अन्य
  • सम्पादकको कलम
  • कोरोना कलम
  • मध्यनेपाल बिषेष
  • स्थानीय
  • फोटो ग्यालरी
  • भिडियो ग्यालरी
फेसबुक पेज
सत्य कलम
©Satya Kalam-2021 All rights reserved.
Site by: SoftNEP
Notifications
New
एक सय भेडा चराउने दस वर्षीय यमराज भन्छन्-अब पढ्न जादिनँ 2 mins ago
स्थानीय तहमा जाने ३७ हजार कर्मचारीले थप सुविधा नपाउने 10 mins ago
भैरहवा लुम्बिनी सडकलाई स्तरोन्नती गरिँदै, हरियाली मासियो 20 mins ago
Earlier
सिन्डिकेटको समर्थनमा ट्याङ्कर व्यवसायी, इन्धन ढुवानी ठप्प पार्ने चेतावनी 40 mins ago
सिन्डिकेट हटाएको विरोधमा यातायात व्यवसायीले देशव्यापी आन्दोलन गर्ने 1hr ago
चौथो खेलबाट मुम्बई इन्डियन्सको पहिलो जित, बैंलोर पराजित 2hrs ago
स्थानीय तहमा जाने ३७ हजार कर्मचारीले थप सुविधा नपाउने 10 mins ago
भैरहवा लुम्बिनी सडकलाई स्तरोन्नती गरिँदै, हरियाली मासियो 20 mins ago